توسعه الگوی آموزشی رفتار سالم (ham) در کاهش حوادث شغلی در کارگران شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان

مقدمه: مرگ و میر و حوادث مرتبط با کار به عنوان یک معضل بهداشت عمومی در سراسر دنیا در نظر گرفته می شود. تحقیقات نشان می دهد که موثرترین برنامه ها؛ مداخلات تئوری محور هستند. الگوی رفتار سالم الگوی نسبتا جامعی است که هم به عوامل ایجادکننده قصد رفتار و هم به عوامل تسهیل کننده رفتار می پردازد. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر مداخله بر اساس الگوی رفتارسالم بر کاهش حوادث و ارتقاء رفتارهای ایمن کارگران پرداخته است. مواد و روش : این مطالعه به صورت نیمه تجربی با حضور 270 نفر از کارگران شرکت ذوب آهن اصفهان در دو گروه (آزمون 135 نفر و شاهد135 نفر) انجام شد. اطلاعات با پرسشنامه محقق ساخته بر اساس الگوی رفتار سالم و چک لیست مشاهده رفتار در دو مرحله قبل و سه ماه بعد از مداخله جمع آوری گردید. مداخله بر اساس نتایج حاصل از پیش آزمون مطابق با الگوی رفتار سالم در گروه آزمون انجام گرفت. درگروه شاهد مداخله ای صورت نگرفت و کارگران در آموزش های ایمنی معمول کارخانه شرکت کردند. اطلاعات با نرم افزار spss16 و lisrel8.8 و آزمون های آماری مناسب مورد بررسی قرار گرفت. هجده ماه بعد میزان حوادث شغلی دو گروه با یکدیگر و مدت مشابه قبل مقایسه گردید. یافته ها: پس از مداخله میانگین نمرات آگاهی، سیستم اعتقادی، سیستم هنجاری، خود کارآمدی عمومی و قصد رفتاری و رفتارهای مشاهده شده کارگران گروه آزمون نسبت به قبل و گروه کنترل افزایش معنی داری یافته بود (05/0 p<) همچنین هجده ماه پس از مداخله تعداد حوادث در کارگاه گروه آزمون نسبت به مدت مشابه قبل و گروه کنترل کاهش معنی داری یافته بود (05/0 p<). نتیجه گیری: مداخله بر اساس الگوی رفتار سالم تاثیر مثبتی بر ارتقاء رفتارهای ایمن و مشارکت کارگران و کاهش حوادث آسیب ها و حوادث ناشی از کار داشته است. بنابراین پیشنهاد می شود برای انجام مداخلات ایمنی در صنایع مشابه از این الگو استفاده گردد.